पर्वत । पर्वतको दक्षिणी भेग र सदरमुकाम कुश्मा जोड्ने कुश्मा ज्ञादी झोलुंगे पुलको मर्मतसम्भार नगरिँदा दुर्घटनाको जोखिम बढेको छ ।
पुल निर्माण भएको २ दशक पुगिसक्दा पनि मर्मत गर्न सम्बन्धित निकायले चासो देखाएका छैनन् । पुलमा बिछ्याइएका फलामका डेक उप्किने, नट–बोल्ट खुकुलो हुने र कुनैकुनै ठाउँमा त नट–बोल्ट नहुँदा दुर्घटनाको जोखिम बढेको स्थानीय बताउँछन् ।
झोलुंंगे पुलमा मोटरसाइकल गुडाउँदा जोखिम झन् बढेको छ । मोदी खोलामाथि रहेको १३५ मिटर उचाइ र ३४४ मिटर लम्बाइको सो झोलुंगे पुलमा दैनिक ३०० भन्दा बढी मोटरसाइकल ओहोरदोहोर गर्दै आएका छन् ।
‘गाउँको कृषि उत्पादन बजार ल्याउनेदेखि आधा पर्वत रहेको दक्षिण भेगलाई कुश्मासँग जोड्न पुल निर्माण गरिएको हो,’ पुल संरक्षण समितिका अध्यक्ष शिव शर्मा पौडेलले भने, ‘पुलमा मोटरसाइकल गुडाउन लगाएको रोक हाम्रो प्रयासले मात्र सम्भव भएन ।’
पुल संरक्षण समितिका अध्यक्ष शर्माले पुल मर्मतका लागि कुश्मा नगरपालिकामा धेरैपटक हारगुहार गरेको भए पनि सुनुवाइ नभएको बताए । ‘नगरभित्रको सार्वजनिक सम्पत्तिको संरक्षण गर्ने दायित्व स्थानीय सरकारको हो,’ उनले भने, ‘जिल्ला विकास समिति हुँदा एकपटक बजेट ल्याएर पुलको सामान्य मर्मत गरेका थियौँ । तर, स्थानीय सरकार बनेपछि कुनै ध्यान नै दिएको छैन ।’
पर्वतकै पहिलो नमुना कुश्मा ज्ञादी झोलुंगे पुलले फलेबास नगरपालिका र ३ गाउँपालिका महाशिला, पैयुँ र बिहादीलाई सदरमुकाम कुश्मासँग जोडेको छ । १ घन्टाको बाटो उकालो र ओरालो गर्दै कुश्मा आउनुपर्ने झन्झट हटेर ३ मिनेटमा सीमित बनेको छ ।
यो पुलपछि सदरमुकाम कुश्मामा मात्रै थप ४ अग्ला तथा लामा झोलुंगे पुल निर्माण भएका छन् । ती पुलको पनि मर्मतसम्भार हुन नसकेको स्थानीयले बताएका छन् ।
पुलका लठ्ठा, डेक, नट, बोल्टलगायत समयसमयमा प्राविधिक जाँच गर्नुपर्ने भए पनि तीनै तहका सरकारको ध्यान नपुगेको पुलका परिकल्पनाकार सूर्यप्रकाश पौडेलले बताए । उनले हरेक वर्ष पुलको प्राविधिक जाँच हुनुपर्नेमा वर्षौंसम्म पनि मर्मत नहुँदा दुर्घटनाको जोखिम बढेकोसमेत बताए ।
पैदलयात्रा गर्ने पुलमा मोटरसाइकलसमेत सवार गराउँदा पुलको आयु कम हुँदै गएको उनको भनाइ छ ।
यता, कुश्मा नगरपालिकाका नगर प्रमुख रामचन्द्र जोशीले सदरमुकाममा रहेका सबै पुलको प्राविधिक जाँच गरी आवश्यक मर्मतसम्भारका लागि कार्यपालिकामा छलफल गरिने बताएका छन् ।
नगरपालिकाका प्राविधिकलाई पुलको मर्मतका लागि आवश्यक कार्ययोजना निर्माण गर्न भनिएको उनको भनाइ छ । नगरको बजेटले सम्भव भएमा नगरकै र असम्भव भएमा प्रदेश र संघमा माग गरिने बताए ।
सदरमुकाम कुश्मालाई ज्ञादीसँग जोड्ने कुश्मा–ज्ञादी झोलुंगे पुल, फलेबाससँग जोड्ने बडागाउँ–मुडिकुवा झोलुंगे पुल, बागलुङसँग जोड्ने बडागाउँ–कैया झोलुंगे पुल र खरेहा–अधिकारीफाँट गरी ४ वटा अग्ला र लामा झोलुंगे पुल निर्माण गरिएपछि स्थानीयबासीलाई सहज हुनुका साथै आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको समेत चहलपहल बढ्दै गएको छ ।
प्रकाशित: १६ चैत्र २०७९, बिहीबार ११:१९
